Festival Wonderfeel 2023 | Landenthema Turkije

Waarom een focus op Turkije?

Officieel grijpen we het 100-jarig bestaan van de republiek Turkije als reden aan voor een Turkse programmalijn op Wonderfeel 2023, maar officieus spelen nieuwsgierigheid en vriendschap een even grote rol. Het vertrekpunt was de samenwerking tussen Istanbul Music Festival en Wonderfeel. Directeur Efruz Çakırkaya was anderhalf jaar lang onderdeel van ons artistieke team en toont deze maand als gastcurator haar bijdrage op elk van de drie festivaldagen.

In elf programma’s biedt de Turkse Wonderfeellijn telkens een andere blik op Turkije en zijn rijke cultuur en taal, waaruit ook de historische betekenis als kruispunt tussen Europa, Azië en het Midden-Oosten naar voren komt. De programma’s geven niet alleen een indruk van de traditionele muziek en cultuur, maar ook van de hedendaagse Turkse klassieke-muziekscene.

Het programma biedt dan ook alles van traditionele vormen die diep geworteld zijn in de Turkse cultuur – bijvoorbeeld soefi, Anatolische volksmuziek en Ottomaanse barokmuziek – tot moderne en experimentele optredens met onder andere twee premières van de Turks-Nederlandse componisten Meriç Artaç en Meliha Doğuduyal. Uiteraard ontbreekt ook de muziek van de nationale klassieke-muziekheld Fazıl Say niet, uitgevoerd door cellist Jamal Aliyev. Zo laten we het Wonderfeelpubliek kennismaken met de veelzijdige, kleurrijke Turkse klassieke muziekscene, wat hopelijk een diepere waardering voor ons mondiale artistieke landschap bevordert. Via een samenwerking met het Yunus Emre Instituut Amsterdam en lokale netwerken in Hilversum, vindt het programma en onze Turkse focus een wijder bereik en hopen we dat nog meer mensen zich aangesproken voelen door Wonderfeel.

Deze internationale samenwerking heeft een prijs, namelijk een 20-tal vluchten vanuit Turkije, die niet in lijn is met onze wens om Wonderfeel zo CO2-neutraal mogelijk te organiseren. Sinds 2022 planten we bomen – Istanbul Music Festival in Turkije, Wonderfeel in IJsland – bewust van wat we de wereld kosten en hopelijk tegelijkertijd opleveren. Het gaat zoals elk jaar om het vinden van een juiste balans. Met onze focus op Turkije slaat de balans deze editie uit naar intercultureel begrip en een verdieping van ons kosmopolitisch besef. Juist in een jaar waarin de spanningen tussen Turkije en de EU-lidstaten zorgwekkend oplopen. Wat wij in het nieuws over Turkije horen, geeft echter maar een beperkt beeld. In onze beide festivals, in Istanbul en Nederland, laten we bewust diverse perspectieven doorklinken.

Zo hoor je op Wonderfeel het lied van activiste Suat Derviş in onze coproductie They Have Waited Long Enough. In deze productie, die vorige maand op Istanbul Music Festival in première ging, staan drie Turkse vrouwen in de spotlights. Verder spreken schrijfster Kübra Gümüşay over de macht van taal, en spoken word artist Hassan Gök over onze toekomst. En laten we de Koerdische zangeres en activiste Aynur Doğan niet vergeten, die in het slotconcert samen met het Nederlands Blazers Ensemble optreedt. We hopen dat ons artistieke programma helpt stereotypen te doorbreken en vooroordelen uit te dagen, en dat onze aanpak in de meest brede zin een inspiratie kan zijn voor alle bezoekers, op en rond het podium.

Elk jaar stelt Wonderfeel bovendien een land centraal. Dit jaar is dat ter ere van het 100 jarig bestaan van de republiek aandacht voor Turkije met een programma samengesteld door gastcurator Efruz Çakırkaya. Çakırkaya, directeur van Istanbul Music Festival, selecteerde de beste Turkse klassieke musici om hun eigen verhaal te vertellen in muziek en in woord. Een verhaal dat inmiddels gekleurd is door de recente gebeurtenissen aldaar. Hieronder vertelt ze alvast wat we van dit schitterende Turkse programma kunnen verwachten.